Edliyyeinfo.az hüquqi maarifləndirmə silsiləsi: Hüququn gündəlik həyatda tətbiqi
Mənzil qeydiyyatı – yəni yaşayış yeri üzrə qeydiyyat – vətəndaşın hüquqi ünvanıdır. Bu qeydiyyat bir çox hüquqi və sosial məsələlərdə əsas götürülür: məktəbə qəbul, icbari tibbi sığorta, seçki hüququ, dövlət xidmətlərinə çıxış və s. Lakin bəzən insanlar ya öz istəyi ilə, ya da hüquqi mübahisə nəticəsində qeydiyyatdan çıxmalı və ya çıxarılmalı olur. Bəs bu necə aparılır?
1. Öz istəyi ilə qeydiyyatdan çıxmaq
Əgər siz könüllü olaraq mənzildən qeydiyyatdan çıxmaq istəyirsinizsə, bunu aşağıdakı yollarla edə bilərsiniz:
ASAN xidmət və ya Daxili İşlər Nazirliyinin Pasport-Qeydiyyat şöbəsinə şəxsən müraciət edərək;
e-gov.az portalı və ya “myGov” mobil tətbiqi vasitəsilə elektron şəkildə;
Bunun üçün şəxsiyyət vəsiqəniz yetərlidir. Sistem sizə yeni ünvana qeydiyyat üçün istiqamət verir – çünki yaşayış qeydiyyatından çıxan şəxs 10 gün ərzində yeni ünvanda qeydiyyata düşməlidir.
2. Başqasını mənzildən qeydiyyatdan çıxarmaq
Əgər siz mənzil sahibi olaraq kimsə sizin evinizdə qeydiyyatdadırsa və artıq orada yaşamırsa, onu qeydiyyatdan çıxarmaq hüququnuz var.
Bunun üçün:
✅ Məhkəməyə müraciət etməlisiniz.
✅ Məhkəməyə sübut etməlisiniz ki, həmin şəxs faktiki olaraq orada yaşamır. (Məsələn: şahid ifadələri, kommunal xərclərlə bağlı sənədlər, aktlar və s.)
Məhkəmə qərarı olmadan heç bir vətəndaş qanuni qeydiyyatdan çıxarıla bilməz – bu, Konstitusiya ilə qorunan hüquqdur.
3. Uşaq və ya ailə üzvləri ilə bağlı məqamlar
Uşağın qeydiyyatdan çıxarılması üçün hər iki valideynin razılığı tələb olunur.
Boşanmış ailələrdə isə bu məsələ çox zaman mübahisəli hal alır. Bu zaman müvafiq qaydada məhkəmə məsələyə baxır və uşağın mənafeyini əsas götürərək qərar verir.
4. Qeydiyyatın hüquqi nəticələri
Qeydiyyatdan çıxarılmış şəxsin:
Mənzilə mülkiyyət və ya istifadə hüququ varsa – bu hüquq yox olmur;
Sadəcə qeydiyyat ləğv olunur, lakin bu, onun evdən “çıxarıldığı” anlamına gəlmir;
Yəni qeydiyyat – mülkiyyət hüququnu müəyyən etməz, bu yalnız yaşayış ünvanı ilə bağlıdır.
Nəticə olaraq:
Qeydiyyat məsələsində hüquqi əsaslara söykənmək vacibdir. Hər hansı vətəndaşı “özbaşına” qeydiyyatdan çıxarmaq mümkün deyil. Əgər belə hallar baş verərsə və hüquqlarınız pozularsa, mütləq məhkəməyə və ya hüquq-mühafizə orqanlarına müraciət edin.
Daha çox hüquqi məlumatlar üçün Edliyyeinfo.az saytını izləyin. Hüquq – gündəlik həyatımızın ayrılmaz hissəsidir!
Hazırladı: Jalə Asiman
Edliyyeinfo.az
