Edliyyeinfo.az: Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsinə əsasən, bir əmlak üzərində bir neçə şəxsin eyni anda mülkiyyət hüququ varsa, bu birgə mülkiyyət adlanır. Bu mülkiyyət paylı və ya birgə (pay müəyyən edilmədən) ola bilər (Mülki Məcəllə, maddə 214-215).
Əgər vətəndaşın yaşadığı həyət evi qonşusu ilə ortaq sahədə yerləşirsə, burada adətən paylı mülkiyyət münasibətləri yaranır. Bu halda, hər kəs öz payına müstəqil şəkildə sahib çıxmaq və istifadə etmək hüququna malikdir. Amma ortaq sahə bölünməyibsə və istifadə qaydaları razılaşdırılmayıbsa, mübahisələr labüddür.
🟩 Mülki Məcəllənin 218-ci maddəsinə əsasən, paylı mülkiyyət iştirakçısı istənilən vaxt öz payını tələb edə və bu payın ayrılmasını istəyərək məhkəməyə müraciət edə bilər. Əgər əmlak fiziki olaraq bölünə bilirsə, məhkəmə sahəni faktiki hissələrə ayıraraq qərar verir. Əgər bölünməsi mümkün deyilsə, digər tərəfin razılığı və kompensasiyası ilə həmin payı pul şəklində həvalə edə bilər.
🟩 Mülki Məcəllə, maddə 219: Tərəflər arasında mübahisə yaranarsa, əmlakın bölünməsi və ya istifadə qaydaları məhkəmə tərəfindən həll edilir. Məhkəmə bu zaman istifadə müddəti, tərəflərin ehtiyacları və hüquq bərabərliyini əsas tutur.
🟩 Bundan əlavə, əgər tərəflərdən biri öz payını satmaq istəyirsə, digər ortaq mülkiyyətçinin üstün alış hüququ var (Mülki Məcəllə, maddə 220). Yəni əvvəlcə qonşusuna təklif etməlidir. O razı olmazsa, üçüncü şəxsə sata bilər.
Qeyd edək ki, bir çox hallarda tərəflər arasında şifahi razılaşmalar illərlə davam etsə də, bu münasibətlər rəsmi qaydada sənədləşdirilmədiyi üçün gələcəkdə hüquqi mübahisələr qaçılmaz olur. Məhz bu səbəbdən Edliyyeinfo.az oxucularına tövsiyə edir ki, əgər mülkiyyət ortaqdırsa və istifadə qaydaları qeyri-müəyyəndirsə, bu münasibətləri notariat qaydasında yazılı şəkildə rəsmiləşdirin, zərurət olduqda isə məhkəməyə müraciət etməkdən çəkinməyin.
Hazırladı: Asiman Əsədsoy
Edliyyeinfo.az
