Edliyyeinfo.az: Rəqəmsal texnologiyaların həyatımıza bu qədər daxil olduğu bir dövrdə sosial şəbəkə üzərindən şantaj, təhdid və şəxsi məlumatların yayılması hallarına da artan templə rast gəlinir. Xüsusilə qadınlar, yeniyetmələr və ictimai fəallar bu kimi hallarda daha çox hədəf seçilir. Amma unutmayın: Azərbaycan qanunvericiliyi bu hərəkətləri ciddi cinayət hesab edir və hüququnuz var – qorunun, müdafiə olun!
Şantaj nədir və hüquqi məsuliyyəti necədir?
Azərbaycan Respublikası Cinayət Məcəlləsinin 182-ci maddəsinə əsasən, şantaj – şəxsin barəsində rüsvayedici məlumatların yayılması ilə hədələyərək ondan pul, mal, xidmət və ya başqa bir hərəkət tələb etməkdir. Bu əməl 2 ildən 5 ilədək azadlıqdan məhrumetmə cəzası ilə nəticələnə bilər.
Əgər sosial şəbəkə vasitəsilə sizə yazılır, şəkillərinizlə təhdid edilir, rüsvay olunmaqla qorxudulursunuzsa və sizdən nəsə tələb edilirsə – bu, birbaşa cinayətdir və dərhal hüquq-mühafizə orqanlarına müraciət etməlisiniz.
Addım-addım hüquqi müdafiə yolları:
Sübutları toplayın:
Şantaj mesajlarını, səs yazmalarını, şəkilləri və hər hansı hədələyici materialı silməyin. Onları skrinşot və ya video yazı şəklində saxlayın. Əgər təhdid səsli mesajla verilibsə, səs yazısını orijinal formatda qoruyun.
Daxili İşlər Nazirliyi və ya Baş Prokurorluğa müraciət edin:
Ən yaxın polis idarəsinə ərizə ilə müraciət edə və şikayət edə bilərsiniz. Eyni zamanda Kibercinayətkarlıqla Mübarizə İdarəsi (DİN) belə hallarla birbaşa məşğul olur.
Cinayət Məcəlləsinin 156-cı maddəsinə əsasən, şəxsi və ailə sirrinin yayılması da cinayət hesab edilir. Əgər sizin şəxsi məlumatlarınız (şəkilləriniz, yazışmalar, video və ya səs yazıları) icazəniz olmadan paylaşılırsa – bu da cinayət məsuliyyəti yaradır.
Mülki iddia qaldırmaq da hüququnuzdur:
Əgər şantaj nəticəsində sizə mənəvi zərər dəyibsə (məsələn, reputasiya, psixoloji sarsıntı, ailə problemləri), Mülki Məcəllənin 1096-cı maddəsinə əsasən, həmin şəxsə qarşı məhkəməyə müraciət edərək kompensasiya tələb edə bilərsiniz.
Nə etməməlisiniz?
Təhdid edən şəxslə razılaşmayın – bu sizi daha da asılı vəziyyətə salacaq.
Özünüz cavab tədbiri görməyin – məsələn, onun da şəklini yaymaq və ya onu şantaj etmək – bu sizi də cinayət məsuliyyətinə cəlb edə bilər.
Ərizəni gecikdirməyin – ilk andan hüquqi müdafiəyə keçmək hüquqlarınızı qoruyar.
Edliyyeinfo.az xatırladır:
Sosial şəbəkələr real həyatın hüquqi davamıdır. Hər hansı təhdid, utandırma və ya zorakı davranışla qarşılaşdığınız halda susmaqla təhlükəni böyütməyin. Hüququnuz var və dövlət orqanları sizi qorumağa borcludur.
Hazırladı: Fatimə Elnurqızı
Edliyyeinfo.az
