Edliyyeinfo.az: – Notarius yalnız hüquqi sənədləri rəsmiləşdirən şəxs deyil – o, eyni zamanda qanun qarşısında məsuliyyət daşıyan bir dövlət və ya özəl vəzifəlidir. Bəzən notariusların fəaliyyətsizliyi, səhlənkarlığı və ya qanunsuz addımları vətəndaşlara maddi və hüquqi zərər vurur. Bu hallarda isə məsuliyyət qaçılmazdır.
Hüquqi baza:
“Notariat haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanunu və Mülki Məcəllə, eləcə də İnzibati Xətalar Məcəlləsi və Cinayət Məcəlləsi notariusların məsuliyyətini müəyyən edir.
Notarius hansı məsuliyyət daşıyır?
1. İntizam məsuliyyəti
Əgər notarius: notariat hərəkətini əsassız imtina edirsə, vətəndaşa qarşı kobud davranırsa, qanunsuz rəsmiləşdirmə aparırsa, vəzifə borcunu lazımi qaydada yerinə yetirmirsə, onda bu zaman o, Ədliyyə Nazirliyi tərəfindən intizam məsuliyyətinə cəlb oluna bilər.
Cəza formaları:
Şifahi xəbərdarlıq
Yazılı töhmət
Müvəqqəti fəaliyyətin dayandırılması
Notariat fəaliyyətindən uzaqlaşdırma
2. Maddi məsuliyyət
Əgər notariusun qanunsuz və ya səhlənkar hərəkəti nəticəsində vətəndaşa maddi zərər dəyibsə, o halda notarius bu zərəri ödəməyə borcludur.
Hüquqi əsas: Mülki Məcəllənin 1096–1100-cü maddələri
Məhkəmə qərarı ilə notariusun və ya onun işəgötürən qurumunun kompensasiya ödəməsi tələb oluna bilər.
3. İnzibati məsuliyyət
Notarius aşağıdakı hallarda inzibati cərimə ilə cəzalandırıla bilər:
Notariat sənədində bilərəkdən yanlışlıq etməsi,
Notariat hərəkətini qanunsuz yerinə yetirməsi,
Sənədi rəsmi qaydada qeydiyyata almaması
Hüquqi əsas: İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 386-388-ci maddələri
4. Cinayət məsuliyyəti
Ən ağır hallar – yəni notarius tərəfindən: saxtakarlıq (m. 320, 313), rüşvət alma (m. 311), vəzifə səlahiyyətlərini aşma (m. 308) kimi cinayətlər baş verərsə, o zaman notarius cinayət məsuliyyətinə cəlb oluna bilər və hətta azadlıqdan məhrumetmə cəzası ilə qarşılaşa bilər.
Vətəndaş nə etməlidir?
Əgər notariusun hərəkəti və ya hərəkətsizliyi nəticəsində hüququnuz pozulubsa:
Ədliyyə Nazirliyinə yazılı və ya elektron formada şikayət edin
Zərər görmüsünüzsə – məhkəməyə iddia ərizəsi təqdim edin
Ciddi pozuntu hallarında – prokurorluğa müraciət edin
Notarius – hüququn keşikçisidir. Ancaq bu məsuliyyəti pozduğu anda, qanun qarşısında o da cavabdehdir. Vətəndaş susmamalı, pozulan hüquqlarını tələb etməlidir.
Hazırladı: Asiman Əsədsoy
Edliyyeinfo.az