Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsinin mühüm müddəalarından biri olan 8-ci maddə – “Mülki qanunvericiliyin məkana görə qüvvəsi” – ölkədə hüquqi vahidliyi təmin edən əsas prinsiplərdən birini əhatə edir. Edliyyeinfo.az olaraq bu maddəni sadə və başa düşülən dildə izah edirik ki, hər bir vətəndaş öz hüquq və vəzifələrinin hansı coğrafi çərçivədə keçərli olduğunu aydın şəkildə anlaya bilsin.
Maddənin birinci bəndində açıq şəkildə qeyd olunur ki, mülki qanunvericilik Azərbaycan Respublikasının bütün ərazisində istisnasız olaraq qüvvədədir. Bu o deməkdir ki, istər Bakı şəhərində, istərsə də ölkənin ən ucqar kəndində yaşayasan, mülki hüquqlar və öhdəliklər hamı üçün eyni şəkildə keçərlidir. Heç bir bölgə və ya ərazi üçün xüsusi və fərqli mülki qanunlar tətbiq olunmur. Bu prinsip hüquqi bərabərlik və ümumi hüquq nizamının təminatı baxımından olduqca əhəmiyyətlidir.
Maddənin ikinci bəndi isə daha çox praktik əhəmiyyət daşıyır. Burada bildirilir ki, mülki qanunvericilikdə nəzərdə tutulan hüquqlar ölkənin hər yerində maneəsiz həyata keçirilməlidir və dövlət tərəfindən mütləq qorunmalıdır. Yəni, əgər bir vətəndaş mülki hüquqla təsbit olunmuş hər hansı bir hüquqa malikdirsə (məsələn, mülkiyyət, miras, müqavilə bağlama və s.), bu hüquq təkcə kağız üzərində qalmalı deyil — real həyatda da icra oluna bilməlidir və hüquq pozuntularına qarşı dövlətin müdaxiləsi təmin olunmalıdır.
Bu maddə bir tərəfdən vətəndaşlara hüquqlarının ölkənin istənilən yerində keçərli olduğunu bəyan edir, digər tərəfdən isə dövlətin həmin hüquqları qorumaq borcunu hüquqi şəkildə təsbit edir. Bu, hüquqi sabitlik və vətəndaşların qanun qarşısında bərabərliyi prinsipinin real təminatıdır.
Nəticə etibarilə, Mülki Məcəllənin 8-ci maddəsi göstərir ki, mülki hüquq sahəsində Azərbaycan dövləti vahid hüquqi sistem qurmuşdur və bu sistem ölkənin bütün coğrafiyasında eyni güclə tətbiq olunur. Edliyyeinfo.az olaraq hüquqi biliklərin geniş yayılmasını vacib sayırıq və hər kəsi hüquqlarını öyrənməyə, onları qanuni yollarla həyata keçirməyə və qorumağa çağırırıq.
