Edliyyeinfo.az bildirir ki, Mülki Məcəllənin 33-cü maddəsi qəyyumluq və himayəçilik institutlarını tənzimləyir və fiziki şəxslərin hüquq və mənafelərinin qorunmasını təmin edir. Sadə dildə izah etsək, bu maddə fəaliyyət qabiliyyəti olmayan və ya məhdud olan şəxslərin müdafiəsi üçün xüsusi şəxslərin – qəyyum və himayəçilərin təyin edilməsini nəzərdə tutur.
33.1-ci bəndə görə, qəyyumluq və himayəçilik fəaliyyət qabiliyyəti olmayan şəxslərin hüquq və mənafelərini qorumaq məqsədi daşıyır. Həmçinin, yetkinlik yaşına çatmayan uşaqlar üzərində onların tərbiyəsi və hüquqlarının müdafiəsi üçün qəyyum və himayəçilər təyin edilir. Bu şəxslərin hüquq və vəzifələri Azərbaycan Respublikasının Ailə Məcəlləsi ilə müəyyən edilir.
33.2-ci bənd vurğulayır ki, qəyyumlar və himayəçilər öz əhatəsində olan şəxslərin hüquqlarını hər hansı əlavə səlahiyyət almadan müdafiə edə bilirlər, o cümlədən məhkəmədə.
33.3-cü bənd göstərir ki, valideynləri olmayan, valideynlik hüquqlarından məhrum edilmiş və ya valideynləri tərəfindən tərbiyə və müdafiədən məhrum edilmiş uşaqlar üzərində qəyyumluq və himayəçilik məhkəmə qərarı ilə təyin olunur. Bu, uşaqların hüquqlarının qorunmasını təmin edən hüquqi mexanizmdir.
33.4-cü bəndə görə, on dörd yaşınadək uşaqlar və psixi pozuntuya görə fəaliyyət qabiliyyəti olmayan şəxslər üzərində qəyyumluq təyin olunur.
33.5-ci bənd izah edir ki, qəyyumlar qanun üzrə nümayəndə kimi çıxış edir və qəyyumluq altında olan şəxslərin adından bütün zəruri hüquqi əqdləri bağlaya bilirlər.
33.6-cı bənd yetkinlik yaşına çatmayan, həmçinin spirtli içkilərdən, narkotik vasitələrdən və ya psixotrop maddələrdən sui-istifadə edən və ya qumara qurşanaraq fəaliyyət qabiliyyəti məhdudlaşdırılmış şəxslər üzərində himayəçilik təyin edir.
33.7-ci bənd isə himayəçilərin funksiyasını açıqlayır: onlar himayədə olan şəxslərin müstəqil bağlaya bilmədiyi əqdlərə razılıq verirlər, hüquqlarını həyata keçirməyə və vəzifələrini icra etməyə kömək edirlər, həmçinin onları üçüncü şəxslərin sui-istifadəsindən qoruyurlar.
Edliyyeinfo.az bildirir ki, bu maddə fiziki şəxslərin, xüsusən uşaqların və fəaliyyət qabiliyyəti məhdud şəxslərin hüquqlarının qorunmasında mühüm rol oynayır. Qəyyumluq və himayəçilik institutu həm onların sosial və maliyyə təhlükəsizliyini təmin edir, həm də hüquqlarının müdafiəsini gücləndirir.
