Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsinin 5-ci maddəsi mülki hüquq münasibətlərində iştirak edə biləcək tərəfləri, onların səlahiyyətlərini və davranış prinsiplərini aydın şəkildə müəyyən edir. Hüquqi maarifləndirmə sahəsində fəaliyyət göstərən Edliyyeinfo.az saytının da vurğuladığı kimi, bu maddə mülki dövriyyənin əsas iştirakçılarının kimliyini və onların məsuliyyətlərini hər kəs üçün aydınlaşdırır.
Maddənin 5.1-ci bəndinə əsasən, istər sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olsun, istərsə də olmasın, hər bir fiziki və ya hüquqi şəxs mülki hüquq münasibətlərinin subyekti ola bilər. Bu, sadə vətəndaşın da, kiçik və ya iri biznes qurumlarının da, ictimai birliklərin və digər hüquqi şəxslərin də mülki münasibətlərdə eyni qaydada tərəf kimi çıxış edə bilməsi deməkdir. Məsələn, fərdi şəxs mənzil alqı-satqısı müqaviləsi bağladığı kimi, hüquqi şəxs olan şirkət də ticarət müqavilələri bağlaya bilər.
5.2-ci bənd dövlət hakimiyyəti orqanları və yerli özünüidarə orqanlarının digər şəxslərlə münasibətlərinə aiddir. Burada əsas prinsip belədir: əgər xüsusi qanunda fərqli qayda göstərilməyibsə, bu qurumların da mülki hüquq münasibətləri ümumi mülki qanunvericiliklə tənzimlənir. Yəni bələdiyyə və ya nazirlik kimi dövlət strukturu da, məsələn, icarə müqaviləsi bağlayarkən sadə vətəndaşla eyni hüquqi şərtlərə tabedir və xüsusi üstünlüyə malik olmur.
Nəhayət, 5.3-cü bənd bütün tərəflərin davranış qaydasını müəyyən edir: mülki hüquq münasibətlərinin subyektləri öz hüquq və vəzifələrini vicdanla həyata keçirməlidirlər. Bu, yalnız hüquqi öhdəlik deyil, eyni zamanda etik məsuliyyətdir. Tərəflər bir-birinə qarşı dürüst olmalı, hüquqlarından sui-istifadə etməməli və qarşı tərəfin qanuni maraqlarına zərər vurmamalıdırlar.
Bu maddə göstərir ki, mülki dövriyyədə bərabərlik və məsuliyyət prinsipləri əsasdır. İstər adi vətəndaş, istər biznes qurumu, istərsə də dövlət orqanı olsun, hər kəs eyni hüquqi çərçivədə fəaliyyət göstərir və hüquqlarını vicdanla həyata keçirmək öhdəliyi daşıyır.
