Info Sənədlər

Mülki Məcəllənin 17-ci maddəsi: Mülki hüquqların müdafiəsi

Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsinin 17-ci maddəsi cəmiyyətin hüquqi mədəniyyətinin formalaşmasında və hüquq münasibətlərində ədalətin təmin edilməsində mühüm əhəmiyyət daşıyır. Bu maddə göstərir ki, mülki hüquqların qorunması yalnız dövlətin deyil, həm də bütün cəmiyyətin borcudur. Qanuna əsasən, bütün dövlət hakimiyyəti orqanları, yerli özünüidarə orqanları, siyasi partiyalar, ictimai birliklər, həmkarlar ittifaqı təşkilatları, fiziki və hüquqi şəxslər mülki hüquqlara hörmət bəsləməyə və onların müdafiəsinə kömək göstərməyə borcludurlar.

Bu müddəa onu ifadə edir ki, hər bir şəxs – istər vətəndaş, istər təşkilat, istərsə də dövlət orqanı – başqalarının hüquqlarına hörmətlə yanaşmalı, qanunsuz müdaxilələrdən çəkinməlidir. Mülki hüquqlar dedikdə, insanın mülkiyyət, müqavilə bağlama, şəxsi toxunulmazlıq, azad sahibkarlıq fəaliyyəti və digər mülki münasibətlərdə tanınan hüquqları nəzərdə tutulur. Bu hüquqların qorunması və təmin olunması hüquqi dövlətin əsas təməl prinsiplərindəndir.

Maddənin mahiyyətinə görə, hüququn qorunması yalnız məhkəmənin işi deyil, həm də cəmiyyətin hər bir üzvünün mənəvi borcudur. İnsanların bir-birinə və dövlət orqanlarının vətəndaşlara qarşı davranışı hüquqa və ədalət prinsiplərinə əsaslanmalıdır. Əgər bir qurum və ya şəxs başqasının mülki hüquqlarını pozursa, bu, təkcə fərdi deyil, həm də ictimai məsuliyyət yaradır. Belə hallarda vətəndaşın hüquqlarının bərpası üçün dövlət orqanları və cəmiyyət birlikdə hərəkət etməlidir.

Bu maddə həm də vətəndaş həmrəyliyini və hüquqi məsuliyyəti təşviq edir. Hüquqların müdafiəsinə kömək göstərmək yalnız məhkəməyə müraciət etmək deyil, həm də qanunsuzluğa göz yummamaq, haqsızlığa qarşı ədalətli mövqe tutmaq deməkdir. Qanunvericiliyin bu müddəası göstərir ki, hüquqa hörmət yalnız qanunla deyil, həm də vicdanla tənzimlənir.

Mülki Məcəllənin 17-ci maddəsi bir daha təsdiqləyir ki, hüquqi dövlətin əsası insan hüquqlarının qorunması və cəmiyyətin bu hüquqlara sadiqliyi üzərində qurulur. Hər bir kəsin hüququnun toxunulmazlığı, başqasının hüququna hörmətdən başlanır. Bu isə cəmiyyətin hüquqi, mənəvi və sosial inkişafının ən vacib göstəricisidir.

Bir cavab yazın

Sizin e-poçt ünvanınız dərc edilməyəcəkdir. Gərəkli sahələr * ilə işarələnmişdir